मिथिलाञ्चलमा सामा चकेवा पर्व सुरु

जनकपुर । मिथिला क्षेत्रमा बहुप्रतिक्षित सामा चकेवा पर्व आजदेखि सुरु भएको छ । यो पर्व दिदीबहिनीहरूले आफ्ना दाजुभाइको दीर्घायु र सुखसमृद्धिको कामना गर्दै मनाउने गर्दछन् ।

छठ पर्वको मुख्य दिनको एक दिन पहिला (खर्ना)को दिन देखि सुरु हुने यो पर्व मिथिला संस्कृतिको महत्वपूर्ण अंगका रूपमा लिइन्छ ।

सामा चकेवा पर्व कार्तिक पूर्णिमाको दिनसम्म मनाईन्छ । यस अवसरमा दिदीबहिनीहरूले विभिन्न रंगीन माटाका सामा, चकेवा, सुगा लगायतका प्रतिमाहरू सजाएर बास्केट (डलिया) मा राखी गीत गाउनुका साथै नाचगान गर्ने परम्परा रहेको छ ।

धार्मिक विश्वासअनुसार, भगवान श्रीकृष्णकी छोरी सामालाई निरपराध हुँदा पनि आरोप लागेर भइएका घटनाको सम्झनामा यो पर्व मनाइने गरिन्छ । त्यसबेला पक्षीहरूले सामाको निर्दोषिता प्रमाणित गरेका थिए भन्ने कथासँग यो पर्व जोडिएको छ ।

त्यसैले यस पर्वमा पक्षीहरूको रूपी सामा–चकेवा खेलाइन्छ र अन्त्यमा ती पक्षीहरूलाई ‘विदाइ’ गरिन्छ । सामा चकेवा पर्व करिब एक सातासम्म चल्ने गर्दछ ।

यस अवधिमा दिदीबहिनीहरू साँझपख सामा खेल्न भेला हुन्छन्, लोकगीत गाउँछन् र सामाजिक एकता तथा दाजुभाइबीचको स्नेहको प्रतीकका रूपमा पर्व मनाइन्छ ।

मिथिला क्षेत्रका जनकपुर, सिरहा, धनुषा, महोत्तरी, सप्तरी लगायतका जिल्लाहरूमा अहिले बजारहरू रंगीन माटाका सामा–चकेवा प्रतिमाले सजिएका छन् । स्थानीय कलाकारहरू यस पर्वका लागि विशेषरूपमा माटाका कलात्मक सामाग्रीहरू बनाउन व्यस्त छन् ।

यसरी सामा चकेवा पर्वले मिथिला समाजमा भाइबहिनीबीचको प्रेम, आपसी सौहार्द र सांस्कृतिक पहिचानलाई मजबुत पार्ने महत्वपूर्ण भूमिका खेल्दै आएको छ ।