काठमाडौँ । रुसको राजधानी मस्कोमा नेपाल बुद्धिचाल महासंघ र रसियाको मस्को क्षेत्रीय चेस महासंघ बीच समझदारी पत्रमा हस्ताक्षर भएको छ । रसियाका राजनीतिज्ञ एवं सिनेटर सेर्गेइ अलेक्जान्द्रोभिच कार्जाकिन र अध्यक्ष हेराकाजी महर्जनले हस्ताक्षर पश्चात सम्झौता पत्र अदलाबदलि गरेका छन् ।
उक्त सम्झौता अनुसार दुबै महासंघले चेसलाई आपसी मित्रता र समझदारीको माध्यमका रूपमा उपयोग गर्दै विभिन्न क्षेत्रहरूमा सहकार्य गर्ने भएका छन् । सम्झौतामा दुबै पक्षबीच चेस लोकप्रियता बढाउन अनुभव साटासाट गर्दै खेलाडी टोलीहरूको दुई देशीय आपसी भ्रमण गरिने व्यवस्था गरिएको छ ।
यस्तैगरी नेपाल र रसियामा खेलाडीहरूको तालिम सञ्चालन गरिने तथा अनलाइन मार्फत समेत प्रशिक्षण हुने उल्लेख छ ।
त्यस्तै नयाँ खेलाडी तयार गर्न प्रशिक्षकहरूको सीप अभिवृद्धि, अतिरिक्त शिक्षा र तालिमको व्यवस्था समेत गरिनेछ ।
नेपाल र रुसमा दुई राष्ट्रका खेलाडी बीच द्विपक्षीय प्रतियोगिता आयोजना गर्ने तथा समयानुकूल अनलाइन मार्फत पनि यस्ता प्रतियोगिता सञ्चालन गरिनेछ ।
साथै, चेस सम्बन्धी विषयगत गोष्ठी, सम्मेलन र विभिन्न कार्यक्रमहरूको समेत आयोजना गर्ने सहमति भएको छ।
सम्झौता अनुरुप खेलाडी एवं खेल प्रतिनिधिहरूको सहभागिता र कार्यक्रमका वित्तीय शर्तहरू दुबै पक्षबीच अग्रिम सहमति गरेर तय गरिनेछ ।
सम्झौतापत्रमा उल्लेख भए अनुसार यस सम्झौतालाई अन्तर्राष्ट्रिय सन्धिका रुपमा मानिने छैन र यसले अन्तर्राष्ट्रिय कानुन अनुसार कुनै कानुनी दायित्व सिर्जना गर्दैन। नितान्त द्विदेशीय चेस खेल प्रवद्र्धनका बिषयमा केन्द्रित रहनेछ।
सम्झौता हस्ताक्षर भएदेखि लागू हुनेछ भने कुनै पनि पक्षले सम्झौता अन्त्य गर्न चाहेको खण्डमा ६ महिना अघि नै अर्को पक्षलाई लिखित सूचना दिनुपर्ने व्यवस्था गरिएको छ।
रुस गणराज्य काल्मिकियाका राष्ट्रपति एवं काल्मिक क्षेत्रीय चेस फेडरेसनका अध्यक्ष समेत रहेका किर्सान निकोस्लाभिच इल्युमजिनोभको अग्रसरतामा ६ बुँदे सम्झौता भएको महासंघका अध्यक्ष हेराकाजी महर्जनले जानकारी दिएका छन्।
महर्जनका अनुसार बुद्ध धर्मका अनुयायी किर्सानले नेपाल भ्रमणका क्रममा परिकल्पना गरेको बौद्ध राष्ट्र बिचको चेस खेल काल्मिकियामा सम्पन्न गरेको छ ।
उनले विश्वशान्ति दुत गौतम बुद्धको नाममा दोस्रो प्रतियोगिता पुनः रुसमा हुने र तेस्रो संस्करण नेपालमा आयोजना गर्ने समझदारी बनेको जानकारी गराएका छन् ।
किर्सानको प्रतिनिधिका रुपमा हस्ताक्षर गरेका सर्गेइ कार्जाकिन जम्मा १२ वर्ष ७ महिनाको उमेरमा विश्वको सबैभन्दा कान्छो चेस ग्रायण्ड मास्टरका रुपमा रेकर्ड राख्न सफल खेलाडी हुन्।
रुस क्रिमिया संघका पार्षद सिनेटर सर्जेइ कार्जाकिनले नेपाली युवा खेलाडीको खेल स्तर सोचे भन्दा उच्च रहेको हुदा थप प्रशिक्षणको अवसर प्रदान गर्न यस सम्झौताले महत्वपूर्ण टेवा पुग्ने विश्वास व्यक्त गरेका छन् ।
सम्झौता भए पश्चात महासंघका प्रवक्ता राजु ताम्राकारले विगतमा पनि पहिलो जेनेरेसनका खेलाडीहरुलाई रसियन जिएम अलेक्जेन्डर फोमिनि, बंगलादेशका जिएम निहाज मुर्सेद, भारतका गोविन्द बल्लब (जिबि) जोशीवाट प्रशिक्षण प्रदान गरिएको बताए।
हालै नेपाली चेस ओलम्पियाड टिमलाई काजकिस्तानी जिएम मुर्ताज काजगल्यएभ तथा आइएम बख्तियार अस्कारोभले नेपाल मै चेस प्रशिक्षणको प्रबन्धक गरेको ताम्राकारले जानकारी गराएका छन् ।
विश्व बुद्धिचाल महासंघ (फिडे)का निवर्तमान अध्यक्ष किर्सानको सहयोगमा सन् २०१५ देखि २०२१ सम्म ६ वर्ष नेपाली चेस खेलाडीहरुलाई अध्ययन गर्न छात्रवृत्ति प्राप्त गरेको थियो।
तत्कालीन बुद्धिचाल संघको पहलमा रसिया पिपुल्स फ्रेन्डशिप युनिभर्सिटीको छात्रवृत्ति अवसर सदुपयोग गर्नेमा वर्तमान उच्च २२५३ रेटेड एफएम बिबेक थिङ, वर्तमान नेपाल च्याम्पियन एफएम रुपेश जैसवाल र सौरभ प्रधान हुन्।
प्रवक्ता ताम्राकारका अनुसार रसियामा भएको दुई देशीय सम्झौताले पुनः छात्रवृत्ति प्राप्त हुने भएको छ। साथै महासंघले नेपाली खेलाडीहरुको खेल स्तर बृद्धि गर्न विभिन्न कोणबाट पहल जारी राखेको बताएका छन्।
प्रतिक्रिया