रौतहटबाट राजधानीसम्मको संघर्षमय जीवन… हरेक चम्चा चटपटेमा पसिना मिसाएर बनाइएको सपनाको संसार
काठमाडौँ । तपाईं बुद्धनगरतिर गइरहनु भएको छ भने, त्यहाँको एउटा कुनामा सानो चटपटे पसल देख्न सक्नुहुन्छ—जहाँ दिउँसोको समय विशेषगरी युवायुवती, विद्यार्थी र स्थानीय ग्राहकहरुको भीड लागिरहेको हुन्छ। त्यही भिडभाडभित्र मुस्कानसहित अर्डर लिँदै, चटपटे बनाउँदै गरेका छन् श्रीनन्दन तिवारी—एक सामान्य नाम, असामान्य कथा।
“मुस्कान चटपटे” भनेर चिनिने यो पसल काठमाडौँको मुटुमा बसेको भए पनि यसको जरा भने रौतहटको चन्द्रनिगापुरबाट सुरु हुन्छ। पाँच दशक काटिसकेका श्रीनन्दनको जीवन सरल थिएन, न बाल्यकालमा, न त युवावस्थामै। तर आज उनी दुई घरका मालिक, राजधानीमा आफ्नै नामको घडेरी भएका व्यक्तिका रूपमा उभिएका छन्—र त्यो पनि चटपटे बेचेर।
१३ वर्षको उमेरमै जीवनको संघर्ष मिसिएको कथा
रौतहटको ठूलो परिवारमा जन्मेका श्रीनन्दन तिवारी घरका कान्छा छोरा थिए। आमाबुबाको माया भने जीवनले त्यति दिन सकेन। आर्थिक समस्या र पारिवारिक अवस्था हेरेर उनले १३ वर्षको उमेरमै राजधानी काठमाडौँको बाटो समात्नुपर्यो।
“सुरुमा अर्काको घरमा काम गरेँ, एक वर्ष ब्याट्री पसलमा पनि काम गरेँ,” उनी सम्झन्छन्, “तर मनले त चटपटे बेच्नुपर्छ भनेर कहाँ भन्थ्यो र? जीवनले त बाध्य बनायो।”
शहर अन्जान थियो, तर सपना स्पष्ट थियो—केही गर्नैपर्छ। यहीबीचमा उनको जीवनमा एउटा टर्निङ पोइन्ट आयो—फुपुको छोरा। भारतको आसामबाट आएका उनका दाजुले सुझाए, “चटपटे पसल गरौँ।” त्यसपछि शुरु भयो टोकरीमै राखेर चटपटे बेच्ने यात्रा।
टाउकोमा टोकरी, काँधमा सपना
सुरुमा उनी चटपटेको टोकरी टाउकोमा राखेर राजधानीका गल्ली गल्ली डुल्थे। दैनिक १५०-२०० रुपैयाँको व्यापार हुन्थ्यो।
“काठमाडौंको घामपानीले त रङै फेरेको छ मलाई,” उनी हाँस्दै भन्छन्, तर हाँसोभित्रको पीडा शब्दले मात्र व्यक्त गर्न सकिंदैन। एक दशकसम्म उनले टोकरीमै चटपटे बेचे। पछि उनले सटर भाडामा लिएर पसल थालनी गरे।
आज उनी बुद्धनगरको सटरमा बसेर ३५ वर्षको अनुभवसहित चटपटे मात्र होइन, जीवनको परिभाषा पनि बेचिरहेका छन्।
‘मुस्कान चटपटे’को स्वाद र मूल्य
पसलमा केवल पानीपुरी मात्र होइन, दहीपुरी, पापरी चाट, चाउचाउ चटपटे, आलुनिम्की जस्ता थुप्रै स्वाद पाइन्छन्।
दहीपुरी र पापरी चाट — प्रति प्लेट ८०
पानीपुरी — ५० रुपैयाँ
चाउचाउ चटपटे — ६० रुपैयाँ
आलुनिम्की — ७० रुपैयाँ
मूल्य काठमाडौँका अन्य स्थानभन्दा किफायती मात्रै छैन, स्वादमा पनि मौलिकता मिसिएको छ। श्रीनन्दनको विशेषता भनेको हरेक परिकार आफ्नै तरिकाले बनाउने।
घर परिवारमा चटपटे–संघर्ष र सहयोगको स्वाद
२०५५ सालमा उषा कुमारी तिवारीसँग विवाह गरेका श्रीनन्दनका एक छोरी र दुई छोरा छन्।
जेठी छोरी प्रतिक्षा — नर्सिङ तयारीमा
जेठो छोरा ब्रिज — लिभरपुल कलेजमा कक्षा १२
कान्छो छोरा आदित्य — रत्नराज्य स्कुलमा कक्षा ९
उनको परिवार नै चटपटे पसलको मेरुदण्ड हो। “कोरोना अगाडि एकजना कामदार थियो, अहिले त श्रीमती, छोरा मिलेर चलाउँछौं,” उनी भन्छन्। उनका छोरा कलेजपछि पसलमै पुग्छन्। श्रीमतीले भने आठ वर्षदेखि साथ दिइरहेकी छन्।
हराएको पैसा, हराएन आत्मविश्वास
कहिलेकाहीं जीवनले अनपेक्षित चोट पनि दिन्छ। श्रीनन्दनले मेहनत गरेर जोडेका दुई लाख ५० हजार रुपैयाँ एक सहकारी संस्थाले ठग्यो।
“धेरै ठाउँमा उजुरी गरेँ, तर केही फल पाएनँ,” उनी भावुक हुँदै भन्छन्, “त्यो पैसा गुमे पनि, म कामबाट नहटेँ।” त्यही साहस र लगनशीलताको फलस्वरूप आज उनले रौतहटमा दुईवटा पक्की घर, काठमाडौँको चौभारमा चार आना घडेरी जोड्न सकेका छन्।
सपना बेच्ने पसल
“मुस्कान दाइ” भनेर चिनिने श्रीनन्दनको चटपटे पसल अपरान्ह १२ बजेबाट खुल्छ। उनका ग्राहक स्कुल–कलेजका विद्यार्थी मात्र होइनन्, टाढाबाट पनि विशेष रूपमा चटपटे खानकै लागि आउनेहरू छन्।
“दैनिक ५–८ हजारको व्यापार हुन्छ,” उनी भन्छन्।
मासिक १५ हजारभन्दा बढी कोठा र पसल भाडा बुझाउनुपर्ने भए पनि उनी हँसिलो शैलीले व्यापार गर्छन्, जुन ग्राहकलाई भित्रैसम्म छुन्छ।
‘मुस्कान’ मात्रै होइन, प्रेरणा पनि हुन् उनी
सामान्य रूपमा हेर्दा एउटा चटपटे पसल, तर त्यो पसलभित्रको कथा हजारौं युवाहरूको लागि सन्देश हो—देशमै केही गर्न सकिन्छ। विदेश जान नपाई जीवन सकियो भन्नु भन्दा तिवारीको पसल हेरे हुन्छ।
“काम सानो–ठूलो होइन, मन सानो हुन हुँदैन,” उनी भन्न रुचाउँछन्।
आज मुस्कान चटपटे केवल स्वादको प्रतीक होइन, संघर्ष, इमान्दारिता र सफलताको मिसिएको नुनजस्तो कथा हो। श्रीनन्दन तिवारीको जीवनले सिकाउँछ—पसिना बगाएर, मुस्कान बाँडेर पनि सपना साकार गर्न सकिन्छ।
निष्कर्षमा:
जहाँ धेरैले डिग्री, जागिर र विदेशको सपना देखिरहेका छन्, त्यहीँ मुस्कान दाइले टोकरीमै संसार बोकेर अघि बढे। आज उनका छोराछोरी पढिरहेका छन्, उनले घर जोडिसकेका छन्, र उनको पसल प्रेरणाको थलो बनेको छ। यसैले पनि त भनिन्छ—सपना जहाँ हो, त्यहीँ सम्भावना हुन्छ। तपाईँको हातमा हो, त्यो सम्भावनालाई समात्ने कि नछोई छाड्ने।
“चटपटे बेचेर सपना बनाइन्छ ?
– मुस्कान तिवारी भन्छन् : हजुर, पक्कै बनाइन्छ !”
प्रतिक्रिया